Πέθανε ο συγγραφέας του «Ζ», Βασίλης Βασιλικός

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών ο πολυβραβευμένος και πολυμεταφρασμένος, συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός. Σύμφωνα με την UNESCO πρόκειται για έναν από τους δέκα πιο μεταφρασμένους Έλληνες συγγραφείς.

Ο Βασίλης Βασιλικός αφήνει παρακαταθήκη περί τα 120 βιβλία. Έγραψε μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, θεατρικά έργα και ποίηση. «Η Μυθολογία της Αμερικής», «Το ψαροντούφεκο», «Θύματα ειρήνης», «Οι φωτογραφίες», «Ο Ιατροδικαστής» είναι μερικά από τα πιο γνωστά του έργα.

Έμεινε, ωστόσο, στην ιστορία της λογοτεχνίας και αναγνωρίστηκε παγκοσμίως χάρη στο μυθιστόρημά του «Ζ», το οποίο αφορούσε τον Γρηγόρη Λαμπράκη και τη δολοφονία του το 1963. Το μυθιστόρημα-ντοκουμέντο για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη (1963), παγκόσμιο σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα ,ένα μυθιστόρημα-σταθμός στην ελληνική λογοτεχνία. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 33 γλώσσες ανά τον κόσμο, καθώς και στη γραφή Μπράιγ.

Η πορεία

Ο Βασίλης Βασιλικός γεννήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 1934 στη συνοικία των Ποταμουδίων Καβάλας. Οι γονείς του κατάγονταν από τη Θάσο. Πατέρας του ήταν ο δικηγόρος Νικόλαος Βασιλικός, που πολιτεύθηκε και εξελέγη βουλευτής Καβάλας το 1936 και μητέρα του η Καίτη Βασιλικού. Η αδελφή του, Έλζα Βασιλικού ήταν πρωταθλήτρια του πινγκ πονγκ.

Ο Βασίλης Βασιλικός αποφοίτησε από το Λύκειο Καρυωτάκη στην Καβάλα, τη Σχολή Βαλαγιάννη (Θεσσαλονίκη) και το Αμερικανικό Κολλέγιο Ανατόλια. Στη συνέχεια σπούδασε Νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και σκηνοθεσία τηλεόρασης στη δραματική σχολή του Πανεπιστημίου Γέιλ (Drama School - SRT) στο Νιου Χέιβεν του Κονέκτικατ (ΗΠΑ).

Από το 1967 μέχρι το 1994 έζησε και εργάστηκε στο εξωτερικό (Ιταλία, Γαλλία, Νέα Υόρκη τα πρώτα 7 χρόνια εξόριστος από τη χούντα), με ένα τριετές διάλειμμα (1981-1984), κατά το οποίο ανέλαβε καθήκοντα αναπληρωτή γενικού διευθυντή της Ε.Ρ.Τ. επί κυβερνήσεως Ανδρέα Παπανδρέου.

Εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη σε ξένες παραγωγές, σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, σεναριογράφος, επιμελητής (Dr.) σεναρίων, εισηγητής σεναρίων στην Arte (1990-1993), δημοσιογράφος και συγγραφέας.

Συνεργάστηκε με τον Νίκο Κούνδουρο στο σενάριο της ταινίας «Μικρές Αφροδίτες». Διετέλεσε πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO (1996-2004).  Για χρόνια παρουσίαζε από την δημόσια τηλεόραση την πολιτιστική εκπομπή «Άξιον Εστί».

Ο Βασίλης Βασιλικός τοποθετήθηκε επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας της εκλογικής συνεργασίας Πράσινοι-Δημοκρατική Αριστερά στις βουλευτικές εκλογές του 2015, καθώς και στις βουλευτικές εκλογές του 2019, αυτήν τη φορά με τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, με τον οποίο εξελέγη.

Το βιβλίο «Ζ»

Το βιβλίο του «Ζ• φανταστικό ντοκιμαντέρ ενός εγκλήματος», είναι ένα μη μυθοπλαστικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στα γεγονότα της δολοφονίας του βουλευτή της Ε.Δ.Α. Γρηγόρη Λαμπράκη το 1963 και έγινε σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα. Το έργο γράφτηκε σχεδόν αμέσως μετά τα γεγονότα και για πρώτη φορά δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό «Ταχυδρόμος» το 1966. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε σε βιβλίο από τις εκδόσεις «Θεμέλιο», σχεδόν ταυτόχρονα με την δίκη των κατηγορουμένων για τη δολοφονία. Το 1967 η Χούντα των Συνταγματαρχών απαγόρευσε την κυκλοφορία του στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα άρχισε να μεταφράζεται σε άλλες γλώσσες στο πλαίσιο του αντιδικτατορικού αγώνα. Το 1966 μεταφράστηκε στα γαλλικά και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Gallimard ενώ τα επόμενα τρία χρόνια μεταφράστηκε και εκδόθηκε σε άλλες 18 χώρες, όπως οι Η.Π.Α, η Αγγλία, η Σοβιετική Ένωση και η Ιαπωνία.

Η κινηματογραφική μεταφορά του από τον Κώστα Γαβρά το 1969, απέσπασε το Όσκαρ καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, το μοντάζ καλύτερης ταινίας, το βραβείο της Επιτροπής του Φεστιβάλ των Καννών, το Βραβείο Ανδρικού Ρόλου για τον Ζαν - Λουί Τεντινιάν, ενώ βραβείο Bafta μουσικής παρέλαβε ο Μίκης Θεοδωράκης.